Wypalenie zawodowe
Czym jest wypalenie zawodowe?
Według definicji WHO „wypalenie zawodowe, to syndrom wynikający z przewlekłego stresu w miejscu pracy, któremu skutecznie nie zaradzono. Charakteryzuje się poczuciem wyczerpania, zwiększonym dystansem psychicznym do wykonywanej pracy, poczuciem negatywizmu lub cynizmu związanego z wykonywaną pracą oraz obniżoną skutecznością zawodową.”
Wypalenie zawodowe grozi osobom, które profesjonalnie zajmują się pomaganiem innym lub uczeniem – pielęgniarkom, lekarzom, ratownikom, nauczycielom, terapeutą. Nie oznacza to jednak, że wypalenie nie grozi innym osobom. Wypalenie zawodowe może dotknąć każdego, a zwykły urlop czy wypoczynek najczęściej już nie pomogą w takiej sytuacji. Do stanu wypalenia zawodowego dochodzi w wyniku silnego, długotrwałego obciążenia psychicznego, którego doświadcza dana osoba w miejscu pracy. Najczęściej jest to kilkuetapowy, destrukcyjny dla psychiki proces. Rzadziej obserwuje się jednorazowe doświadczenie, które doprowadziłoby jednostkę do tego stanu. W przypadku wypalenia zawodowego dochodzi do zachwiania równowagi, pomiędzy ponoszonym wysokim kosztem pracy, a ogólną satysfakcją z wykonywanych obowiązków. Jeśli mimo wysiłków za swoją pracę nie otrzymamy gratyfikacji, a dodatkowo jeszcze zostaniemy krytykowani – wypalenie zawodowe może pojawić się bardzo szybko. Poświęcanie całego życia prywatnego na rzecz pomocy innym ludziom jest równie wysoce ryzykowne. Przykładem mogą być statystyki informujące o lawinowym wzroście wypalenia zawodowego u lekarzy i pielęgniarek, którzy w czasach pandemii pracowali w szpitalach na najwyższych obrotach, spotykając się jednocześnie z krytyką i niezadowoleniem społecznym.
Jak radzić sobie z wypaleniem zawodowym?
Walka z wypaleniem zawodowym polega na systematycznej, powolnej zmianie nawyków pracy i priorytetów życiowych. Aby być skutecznym pracownikiem, lekarzem, pielęgniarką, nauczycielką czy psychoterapeutką w pierwszej kolejności należy nauczyć się dbać o swój czas wolny, odpoczynek, stawiać granice piętrzącym się obowiązkom. Jest to długotrwały proces, który w konsekwencji przywraca równowagę psychiczną i zadowolenie z wykonywanej pracy.