Trauma
Co to jest trauma?
Trauma to inaczej rana, która ma swoje źródło w bardzo trudnych wydarzeniach. Takie doświadczenie urazowe jest normalną reakcją psychiki na nienormalną sytuację. Prawdopodobnie dziewięćdziesiąt procent osób prędzej czy później przeżyje sytuację, którą będzie można określić, jako zdarzenie traumatyczne.
Trauma to stan utraty kontroli nad własnym życiem, uniemożliwiający normalne, efektywne funkcjonowanie, czyli właściwe budowanie relacji interpersonalnych oraz odczuwanie satysfakcji z życia. Trauma może dotyczyć nie tylko psychiki, ale również ciała.
Jakie są objawy traumy?
Objawami traumy najczęściej są:
- natrętne myśli,
- ataki paniki,
- zaburzenia odżywiania,
- rozdrażnienie,
- unikanie innych ludzi, problemy z nawiązywaniem i podtrzymywaniem relacji,
- myśli samobójcze,
- problemy z koncentracją,
- dojmujące poczucie wstydu, lęku, winy,
- koszmary senne.
Traumatyczne wydarzenie to sytuacja, w której dzieje się coś kryzysowego, powodującego chwilową utratę poczucia bezpieczeństwa i kontroli. To zdarzenie nieprzewidywalne, działające inwazyjnie i nagle.
Warto zauważyć, że trauma nie musi oznaczać jednego konkretnego wydarzenia, które spowodowało uraz (gwałt, napad, wypadek czy klęska żywiołowa). Traumą może być szereg wieloletnich zaniedbań w dzieciństwie, krytykowanie, obarczanie dziecka nadmierną odpowiedzialnością, obserwowanie nieprawidłowych zachowań u dorosłych. Trauma z dzieciństwa, może mieć wpływ na samodzielność czy też jakość relacji społecznych oraz umiejętność radzenia sobie z emocjami. Traumą może być również choroba własna lub kogoś bliskiego, utrata pracy prowadząca do problemów finansowych, zdrada partnera, przemoc psychiczna.
Osoba, która doświadczyła traumy, może z czasem odbierać siebie inaczej niż wcześniej. Przestaje czuć się sobą, ma wrażenie bycia bezwartościową, nieumiejącą odpowiednio przeżywać emocji i właściwie odbierać świata. Może zacząć się obwiniać i odczuwać wstyd.
Jak leczyć traumę?
Dopóki wspomnienia nie zostaną w pełni zintegrowane, nie uzyskamy pełnego wglądu w zaistniałą sytuację, dopóty nie odzyskamy możliwości normalnego funkcjonowania. W przepracowaniu traumy skuteczna jest psychoterapia.
Czasami zdarza się, że traumatyczne zdarzenie zostaje wyparte ze świadomości, ponieważ było zbyt zagrażające dla jednostki. W takiej sytuacji terapia skupia się przede wszystkim na uświadomieniu źródła problemu. Często używaną w psychoterapii metodą w leczeniu traumy jest technika, niejako polegająca na odtwarzaniu traumatycznych wydarzeń i ponownej próbie ich zrozumienia i przeżycia.
Terapia traumy zajmuje się przede wszystkim zintegrowaniem w pamięci zaistniałego zdarzenia i skoncentrowana jest na obniżeniu lęku oraz zmniejszeniu reakcji pourazowych.